โครงการพัฒนาที่ดินอันเนื่องมาจากพระราชดำริ อำเภอขุนยวม จังหวัดแม่ฮ่องสอน
ความเป็นมาของโครงการ
           โครงการพัฒนาที่ดินอันเนื่องมาจากพระราชดำริอำเภอขุนยวม จังหวัดแม่อ่องสอน เป็นโครงการที่สนองพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาท ในการให้ความช่วยเหลือแก่ราษฎร ให้มีความรู้ ความสามารถในการปรับปรุงบำรุงดิน เมื่อคราวเสด็จพระราชดำเนินทรงเยี่ยมราษฎรชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยง บ้านพะยอย บ้านกาโน บ้านหัวแม่สุริน บ้านหัวฮะ บ้านแม่สุรินน้อย หมู่ที่ 2 ตำบลแม่อูคอ อำเภอขุนยวม จังหวัดแม่ฮ่องสอน เมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ พุทธศักราช 2538 ได้มีตัวแทนราษฎรกราบถวายบังคมทูลว่า ผลผลิตข้าวต่ำ ไม่พียงพอต่อการบริโภคใช้ข้าวพันธุ์พื้นเมือง ไม่เคยใช้ปุ๋ย มีทั้งการปลูกข้าวนาดำและข้าวไร่ อีกทั้งยังขาดแคลนน้ำในฤดูแล้ง
           พระองค์ท่านทรงพระราชทานพระราชดำริให้กรมพัฒนาที่ดิน จัดหาผู้เชี่ยวชาญด้านการปรับปรุงบำรุงดินมาช่วยสอนเกษตรกรชาวเขาเผ่ากระเหรี่ยง ให้รู้จักการปรับปรุงบำรุงดิน การพัฒนาที่ดิน การวางแผนการใช้ที่ดิน ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ให้สอดคล้องกับสภาวะแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติ นำไปสู่การเกษตรแบบพอเพียงและยั่งยืนก่อให้เกิดประโยชน์แก่ราษฎรในหมู่บ้านดังกล่าว
           นับตั้งแต่ปีงบประมาณ 2539 เป็นต้นมา จนถึงปีงบประมาณ 2552 รวมระยะเวลาทั้งสิ้น 14 ปี กรมพัฒนาที่ดินได้มอบหมายให้สถานีพัฒนาที่ดินแม่ฮ่องสอน สำนักงานพัฒนาที่ดินเขต 6 ดำเนินการสำรวจ จัดทำแผนภูมิประเทศและแผนที่ถือครองการเกษตร การสำรวจดินและการวางแผนการใช้ดินอย่างละเอียดรวมทั้งการปรับปรุงพื้นที่และการจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ อบรมให้ความรู้และให้คำแนะนำแก่เกษตรกรในด้านการพัฒนาที่ดิน สาธิต ส่งเสริมการใช้ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยคอก ปุ๋ยพืชสด ในการปรับปรุงบำรุงดิน รวมทั้งแนะนำวิธีการอนุรักษ์ดินและน้ำให้ถูกต้องตามหลักวิชาการ เพื่อให้เกิดความยั่งยืนในการใช้ที่ดิน และแก้ปัญหาผลผลิตไม่เพียงพอแก่การบริโภคให้แก่ราษฎรชาวเขาในพื้นที่ตลอดมา



วัตถุประสงค์ของโครงการพัฒนาที่ดินอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
           1. เพื่อให้มีการอนุรักษ์ดินการใช้ทรัพยากรธรรมชาติบนพื้นที่สูงในลักษณะการจัดการดิน แบบผสมผสานอย่างมีประสิทธิภาพ สามารถใช้ประโยชน์ได้อย่างถูกต้องและเหมาะสม
           2. ส่งเสริมการทำเกษตรให้สอดคล้องกับสมรรถนะที่ดิน เพื่อประสิทธิภาพในการผลิต ควบคู่ไปกับการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ เช่น การใช้ระบบปลูกพืชเพื่อการอนุรักษ์ ดินและน้ำสำหรับพื้นที่ลาดชัน เพื่อป้องกันการชะล้างพังทลายของดิน และพัฒนา ระบบการผลิตในพื้นที่แห้งแล้งดินเลว
           3. เพื่อยกระดับรายได้ของประชาชนและชุมชนบนพื้นที่สูงให้สามารถดำรงชีวิตได้ และ สามารถช่วยเหลือตนเองจนเลิกพึ่งพาพืชเสพติดเป็นรายได้
           4. เพื่อเป็นการกระจายรายได้ไปสู่ชุมชนในชนบท โดยการจ้างแรงงานในการจัดทำระบบ อนุรักษ์ดินและน้ำของโครงการฯ
           5. เพื่อให้ชาวเขาเผ่ากระเหรี่ยงมีความรู้ความสามารถในด้านการพัฒนาที่ดิน
           6. เพื่อแก้ปัญหาผลผลิตข้าว ไม่เพียงพอแก่การบริโภคให้แก่ราษฎรชาวเขาในพื้นที่


สภาพปัญหาหลักของพื้นที่โครงการ
           1) ผลผลิตข้าวต่ำ ไม่เพียงพอต่อการบริโภค ใช้ข้าวพันธุ์พื้นเมืองไม่เคยใช้ปุ๋ย
           2) การใช้ประโยชน์ที่ดินไม่ถูกต้องตามหลักวิชาการ
           3) ขาดการปรับปรุงดิน ทำให้ทรัพยากรดินเสื่อมโทรม
           4) เกษตรกรขาดความรู้ด้านการพัฒนาที่ดิน



สถานที่ดำเนินการ
           บ้าน พะยอย,กะโน,หัวฮะ,แม่สุริน หมู่ที่ 2 ตำบลแม่อูคอ อำเภอขุนยวม จังหวัดแม่ฮ่องสอน
                      - ขอบเขตพื้นที่โครงการ 6,250 ไร่
                      - พื้นที่ขยายผล 12,500 ไร่