โครงการพัฒนาและปรับปรุงดินบ้านห้วยจะค่าน หมู่ที่ 9 ตำบลปิงโค้ง อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่
ความเป็นมา
           ในปี พ.ศ.2536 สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ทรงเสด็จ พระราชดำเนิน ปฏิบัติพระราชกรณียกิจ ณ โครงการเกษตรหลวงดอยอ่างขาง อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่ ในระหว่างเสด็จกลับ โดยเฮลิคอปเตอร์พระที่นั่ง ได้ทอดพระเนตร สภาพภูมิประเทศ สภาพป่าไม้ บริเวณเส้นทางบินจากดอยอ่างขาง บ้านถ้ำงอบ บ้านสินชัย เขตอำเภอไชยปราการ ติดต่อ อำเภอเชียงดาว ถูกบุกรุก แผ้วถาง เป็นบริเวณ กว้าง หลายแห่ง จึงมีพระราชดำริ ให้กองทัพภาคที่ 3 และหน่วยงาน ที่เกี่ยวข้อง ทำการแก้ไขปัญหา
           เมื่อปี พ.ศ.2537 ราษฎรลีซอที่อพยพมาจากบ้านลีซอหลังเมือง ในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าอมก๋อยได้มาอยู่ในพื้นที่โครงการฯ ณ บ้านแข่ลีซอ อำเภอไชยปราการ จังหวัดเชียงใหม่ ได้ประสบ กับปัญหา ขาดแคลน แหล่งน้ำ และพื้นที่ดิน ทำกิน ทำให้ไม่สามารถยกระดับรายได้และคุณภาพชีวิตของราษฎรได้ตามเป้าหมายที่พระองค์ทรงตั้งไว้ซึ่งในขณะนั้นการดำเนินงานของโครงการฯ ในกิจกรรม เที่ยวกับป่าไม้ อยู่ในเขตพื้นที่รับผิดชอบของหน่วยงานจัดการต้นน้ำห้วยสูน ตำบลหนองบัว อำเภอไชยปราการ จังหวัดเชียงใหม่และให้ชื่อโครงการว่า "โครงการฟื้นฟูสภาพพื้นที่ อำเภอไชยปราการ จังหวัดเชียงใหม่"
           ในปีพ.ศ.2538 สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ทรงมีพระราชดำริให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ กองทัพภาคที่ 3 กรมป่าไม้ กรมชลประทาน กรมพัฒนาที่ดิน สำนักงาน เร่งรัด พัฒนาชนบท จังหวัดเชียงใหม่ หน่วยพัฒนาเคลื่อนที่ 32 ร่วมกันพิจารณาจัดหาพื้นที่ทำกิน และที่อยู่อาศัย พื้นที่ใหม่ ให้แก่ราษฎร ลีซอกลุ่มนี้ โดยให้มีพื้นที่ อุดมสมบูรณ์ มีแหล่งน้ำ เพียงพอ ต่อการเกษตร และการ อุปโภค-บริโภค สำหรับพื้นที่เดิมเป็นรอยต่อระหว่างอำเภอไชยปราการ และ อำเภอเชียงดาวให้ดำเนินการปลูกป่าและฟื้นฟูสภาพป่าต่อไป
           เมื่อวันที่ 29 มิถุนายน 2538 ณ บ้านห้วยจะค่าน ตำบลปิงโค้ง อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งได้มีการกราบบังคมทูลถวายรายงาน ดังนี้
                      1. พื้นที่อาศัยที่จัดเตรียมขึ้นใหม่บ้านห้วยจะค่าน ประมาณ 50 ไร่ พื้นที่ทำกินประมาณ 350 ไร่
                      2. พื้นที่อ่างเก็บน้ำประมาณ 65 ไร่
                      3. พื้นที่ป่าโครงการฯ ประมาณ 20,000 ไร่ โดยมีกิจกรรม รองรับ ในส่วนของ กรมป่าไม้ อันได้แก่ งานป้องกัน การบุกรุก ทำลายป่า โดยชุมชน ในพื้นที่ งานฟื้นฟู สภาพป่า ที่เสื่อมโทรม
                      4. สนับสนุนผู้อพยพให้มีรายได้จากกิจกรรมของป่าไม้
                      5.สร้างจิตสำนึกของผู้อพยพและราษฎรในพื้นที่ใกล้เคียง ให้มีส่วนร่วมในการดูแล และรักษาป่าและอยู่ร่วมกับป่าอย่างเกื้อกูลซึ่งกันและกัน
           ในระหว่างวันที่ 21-28 พฤศจิกายน 2538 ได้โยกย้ายราษฎรทั้งหมดจากบ้านแข่ลีซอ ตำบลหนองบัว อำเภอไชยปราการ จังหวัดเชียงใหม่ มาอยู่ในพื้นที่โครงการฯ แห่งใหม่ ณ บ้านห้วยจะค่าน ตำบลปิงโค้ง อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งได้เปลี่ยนชื่อโครงการเป็น "โครงการฟื้นฟูสภาพพื้นที่ อำเภอไชยปราการและพื้นที่ใกล้เคียง จังหวัดเชียงใหม่" ซึ่งมีพื้นที่ปฏิบัติงาน 247,587 ไร่ หรือ ประมาณ 240 ตารางกิโลเมตร ครอบคลุมพื้นที่หน่วยจัดการต้นน้ำห้วยสูน อำเภอไชยปราการ และหน่วยจัดการต้นน้ำห้วยจะค่าน


วัตถุประสงค์ของโครงการ
           1. เพื่อรักษาสภาพป่าไม้ที่ยังอุดมสมบูรณ์ไม่ให้ถูกทำลายต่อไป ตลอดจนการอนุรักษ์สัตว์ ป่า
           2. เพื่อฟื้นฟูสภาพป่าต้นน้ำลำธารให้มีน้ำตลอดปี
           3. เพื่อฟื้นฟูสภาพป่าที่ถูกทำลาย ให้คืนสภาพตามธรรมชาติที่สมบูรณ์ดังเดิม
           4. เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตราษฎรให้ดีขึ้น มีอาชีพ มีที่ดินทำกินเป็นหลักแหล่งโดยไม่ให้ได้รับความ เดือดร้อนเพื่อให้ "คน" กับ "ป่า" อยู่ร่วมกันอย่างกลมกลืนในลักษณะ "บ้านเล็กในป่าใหญ่" โดยให้ราษฎรเป็นผู้รักษาป่า

สภาพปัญหาหลักของพื้นที่โครงการ
           1. การบุกรุกทำลายป่า
           2. เกษตรกรทำการเกษตรในพื้นที่ไม่เหมาะสม ทำให้ขาดความสมดุลในระบบนิเวศ


สถานที่ดำเนินการ
           บ้าน ห้วยจะค่าน หมู่ที่ 6 ตำบลปิงโค้ง อำเภอเชียงดาว จังหวัด เชียงใหม่
           - ขอบเขตพื้นที่โครงการ 247,587 ไร่