โครงการห้วยองคตอันเนื่องมาจากพระราชดำริ


ความเป็นมา
           โครงการห้วยองคตอันเนื่องมาจากพระราชดำริ อำเภอหนองปรือ จังหวัดกาญจนบุรี ก่อตั้งขึ้น ตามแนวพระราชดำริ ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 28 มกราคม 2533 โดยมีพระราชกระแสรับสั่งกับ นายสุเมธ ตันติเวชกุล เลขาธิการ กปร. และเลขาธิการมูลนิธิชัยพัฒนา อธิบดีกรมชลประทาน พร้อมคณะเจ้าหน้าที่ว่า ได้ทราบว่าพระราชญาณรังสี (พระอาจารย์จันทร์ คเวสโก) ได้ไปดำเนินการ พัฒนาพื้นที่ บริเวณ ตำบลหนองปรือ อำเภอบ่อพลอย จังหวัดกาญจนบุรี ซึ่งจะก่อให้เกิดประโยชน์ แก่ประชาชนเป็นอย่างดี จึงให้เลขาธิการมูลนิธิ ชัยพัฒนา ไปนมัสการ พระอาจารย์จันทร์ คเวสโก เพื่อช่วยประสาน และสนับสนุน การดำเนินงาน ในโครงการ ดังกล่าวนี้ ซึ่งต่อมาได้พระราชทาน พระราชดำริให้ดำเนินการ จัดหาที่ดินจำนวนหนึ่ง เพื่อนำมาวางแผน และจัดทำโครงการ เพื่อพัฒนาและช่วยเหลือ ประชาชน ในบริเวณพื้นที่ ดังกล่าว และพระราชทานชื่อว่า "โครงการห้วยองคต อันเนื่องมาจากพระราชดำริ" อีกทั้งได้พระราชทานทรัพย์ ส่วนพระองค์ และเงินจากมูลนิธิชัยพัฒนา เข้าร่วมสนับสนุนโครงการ โดยมีพระอาจารย์ญาณรังสี (พระอาจารย์จันทร์ คเวสโก) วัดป่าชัยรังสี อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรสาคร พระราชมงคลญาณ วัดปากน้ำ พระภาวนาวิสุทธาจารย์ วัดไตรมิตรวิทยาราม กรุงเทพมหานคร เป็นผู้ร่วมสนับสนุนและประสาน การดำเนินงานต่างๆ อันเป็นแนวทางพัฒนา ตามแนวพระราชดำริ ที่ให้ฝ่ายต่างๆ ประสานการทำงาน ร่วมกัน ทั้งภาคราชการ ราษฎรและศาสนา

วัตถุประสงค์
           1) เพื่อดำเนินการบริหาร ทรัพยากร และสิ่งแวดล้อม อย่างเหมาะสม ให้กลับคืนสู่สภาพเดิม ที่มีความอุดมสมบูรณ์ โดยการแบ่งแยกพื้นที่ ให้เหมาะสม กับสภาพพื้นที่ ทั้งในด้าน การอนุรักษ์ การฟื้นฟูสภาพป่า เป็นแหล่งต้นน้ำลำธาร การจัดสรรที่อยู่อาศัย ที่ทำกิน และพื้นที่ส่วนกลาง ในการก่อสร้างสาธารณูปโภคที่จำเป็นต่าง ๆ
           2) เพื่อดำเนินการจัดระเบียบ ชุมชน ให้ราษฎรได้เข้าอยู่อาศัยและทำกินในพื้นที่ ที่ได้ดำเนินการ จัดสรร ไว้แล้ว อย่างเหมาะสม และถูกต้อง
           3) เพื่อดำเนินการส่งเสริม และพัฒนาอาชีพ ให้ราษฎร ได้อาศัย ทำกิน ในลักษณะ พึ่งตนเอง ควบคู่กับการ บริหารทรัพยากร ได้อย่างยั่งยืน
           4) เพื่อดำเนินการตามแนวคิด เรื่อง "บวร" (บ้าน วัด โรงเรียน) พัฒนาเศรษฐกิจ สังคม และวิถีชีวิตไทย ด้วยความร่วมมือร่วมใจ ของทุก ๆ ฝ่าย

ระยะเวลาดำเนินงาน
           เริ่ม ปี พ.ศ. 2533 ถึง ปัจจุบัน

พื้นที่ดำเนินงาน
           หมู่ที่ 3, 4, 5 และ 7 ตำบลสมเด็จเจริญ อำเภอหนองปรือ จังหวัดกาญจนบุรี
           พิกัด E – 534016 N – 1634486 ระวางแผนที่ L – 4838
           ขอบเขตพื้นที่โครงการ 20,625 ไร่ โดยจัดพื้นที่แบ่งเป็น พื้นที่อนุรักษ์และฟื้นฟูสภาพป่า 7,000 ไร่ พื้นที่อยู่อาศัยและที่ทำกินของราษฎร 2,050 ไร่ พื้นที่ส่วนกลาง 5,575 ไร่

ประโยชน์ที่ได้รับ
           1) เกษตรกรมีความรู้ในเรื่อง การปรับปรุงบำรุงดิน
           2) เกษตรกรได้รับการส่งเสริม การจัดตั้งกลุ่ม ให้มีความเข้มแข็ง เพื่อวางแผนการปลูกพืช รวมทั้งการใช้น้ำ และดินให้เหมาะสม
           3) เกษตรกรได้รับการส่งเสริม ให้มีการใช้สารธรรมชาติ ทดแทนการใช้สารเคมี ทางการเกษตร
           4) เกษตรกรได้รับความรู้ ด้านเทคโนโลยี ที่ทันสมัย จากศูนย์เรียนรู้ เพื่อนำไปพัฒนา ในแปลงของตนเอง

หน่วยงานรับผิดชอบ
           สถานีพัฒนาที่ดินกาญจนบุรี สำนักงานพัฒนาที่ดินเขต 10 กรมพัฒนาที่ดิน