☼โครงการพัฒนาที่ดินบริเวณลุ่มน้ำเข็ก จังหวัดเพชรบูรณ์☼
๏ ความเป็นมา
จากความขัดแย้งทางด้านอุดมการณ์ทางการเมืองในประเทศไทย จึงทำให้เกิดสงความก่อการร้ายขึ้นตั้งแต่ปี พ.ศ. 2508 โดยเฉพาะในบริเวณพื้นที่รอยต่อ 3 จังหวัด คือ เพชรบูรณ์ พิษณุโลก และเลย ซึ่งฝ่ายต่อต้านรัฐบาลพิจารณาแล้วเห็นว่า พื้นที่ดังกล่าวเป็นพื้นที่เหมาะสม สภาพทั่วไป เป็นป่าเขาสลับซับซ้อนยาก ที่ฝ่ายรัฐบาล จะปราบปรามได้ โดยใช้เขาค้อเป็นศูนย์กลาง
ต่อมากองทัพบก ได้มอบหมายให้กองทัพภาคที่ 3 รับผิดชอบในการต่อสู้ กับผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์ โดยจัดตั้งกองบัญชาการผสม 394 ขึ้นที่สนามบินหล่มสัก จ.เพชรบูรณ์ เมื่อวันที่ 25 ธันวาคม 2511 ซึ่งปัจจุบันเป็นที่ตั้งของชุดควบคุมที่ 33 และได้ดำเนินการต่อสู้อย่างต่อเนื่องกันมา โดยผ่านยุทธการที่สำคัญๆ รวม 13 ครั้ง เช่น ยุทธการภูขี้เถ้า ยุทธการรามสูร ยุทธการผาเมืองเผด็จศึก 1-3 ยุทธการผาเมืองเกรียงไกร ฯลฯ เป็นต้น
เมื่อประมาณ พ.ศ. 2514- 2515 กองทัพภาคที่ 3 ได้เริ่มสร้างถนนแยกจากสายพิษณุโลก- หล่มสัก ตรงบริเวณหลักกิโลเมตรที่ 100 บ้านแคมป์สนไป ยังบ้านเล่าลือ และในปี พ.ศ. 2517ได้มีแนวคิดที่จะลดความกดดันขัดขวางของพรรคคอมมิวนิสต์ แห่งประเทศไทย (พคท.) โดยสร้างถนน อีกสายหนึ่ง จากบ้านนางั่ว ถึงบ้าน สุเกาะพง เพื่อเชื่อมกับถนนสายแรก ที่บ้านนะเดาะพง แต่ได้รับการขัดขวางต่อต้านรุนแรง จนก่อให้เกิดความเสียหาย แก่ทั้งสองฝ่าย เป็นอย่างมาก
ปี พ.ศ. 2518 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ได้เสด็จพระราชดำเนิน เยี่ยมกองรบพิเศษ ค่ายสฤษดิ์เสนา จังหวัดพิษณุโลก และทรงมีพระราชดำริให้ใช้ "แผนยุทธศาสตร์พัฒนา" เพื่อยุติสถานการณ์สู้รบ โดยใช้พื้นที่ทั้งสองข้าง เป็นประโยชน์กับราษฎรทั่ว ๆ ไป กองทัพภาคที่ 3 จึงได้จัดหมู่บ้านยุทธศาสตร์พัฒนาขึ้น โดยที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ได้พระราชทาน พระราชทรัพย์ ส่วนพระองค์จำนวนหนึ่ง เป็นทุนในการดำเนินงาน ครั้งแรกโดยตั้งเป็น "กองอำนวยการ โครงการพัฒนาลุ่มน้ำเข็ก" โดยขอถอนสภาพป่าสองข้างทาง ข้างละ 1 กิโลเมตร มีนโยบายช่วยเหลือ ชาวไร่ชาวนา ทหารกองหนุน และผู้ซึ่งเคยช่วยเหลือ ทางราชการที่ยากจน ไม่มีที่อยู่อาศัย จึงจัดสรรที่ดินให้ราษฎร เข้าอยู่อาศัย มีการจัดหาแหล่งน้ำ เพื่อการเกษตร โดยได้รับที่ดินสำหรับ ที่อยู่อาศัย 2 งานสำหรับ ประกอบอาชีพ ทางการเกษตรครอบครัวละ 15-20 ไร่ ไม่มีกรรมสิทธิ์ในที่ดิน รวมทั้งห้ามขายพื้นที่ สามารถทำกินได้ตลอดไป โดยการสืบทอด ทางทายาท และเรียกโครงการนี้ว่า "โครงการพัฒนาลุ่มน้ำเข็ก" โดยเริ่มดำเนินการ เมื่อวันที่ 10 มีนาคม 2520
๏ วัตถุประสงค์
1) เพื่อแสดงความจงรักภักดีต่อองค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
2) เพื่อความมั่นคง หลังจากเกิดเหตุการณ์สู้รบเพื่อเอาชนะคอมมิวนิสต์
3) เพื่อให้ราษฎร และผู้หลงผิด กลับมาพัฒนาชาติไทย โดยจัดสรรที่ทำกิน และพัฒนาพื้นที่การเกษตร รวมทั้งการจัดหาแหล่งน้ำ เพื่อการเกษตร เพื่อให้ราษฎร สามารถดำรงชีพอยู่ได้
4) เพื่อพัฒนาที่ดิน ให้มีความอุดมสมบูรณ์ และป้องกันการชะล้างของดิน
5) เพื่อเป็นการฟื้นฟู ทรัพยากรธรรมชาติ เช่น ทรัพยากรป่าไม้ ที่ดิน และทรัพยากรน้ำ ให้คงอยู่
๏ ระยะเวลาดำเนินงาน
เริ่มปี พ.ศ. 2521 จนถึงปัจจุบัน
๏ พื้นที่ดำเนินงาน
ตั้งอยู่ที่ ต.สะเดาะพง 6 หมู่บ้าน
ต.ริมสีม่วง 5 หมู่บ้าน
ต.เขาค้อ 14 หมู่บ้าน
ต.หนองแม่นา 10 หมู่บ้าน อ.เขาค้อ จ.เพชรบูรณ์
และพื้นที่ชาวเขาเผ่าม้ง ต.เข็กน้อย
พิกัด E 702976 - 713760 และ N 1829234 1835827 ในระบบ WGS84 บนแผนที่ประเทศไทย ลำดับชุดที่ 5142 II 5242 III
พื้นที่ทั้งหมดของโครงการ 140,000 ไร่
๏ ประโยชน์ที่ได้รับ
1) พื้นที่โครงการเป็นจุดเรียนรู้ และพื้นที่สาธิต การดำเนินโครงการ สามารถตอบสนองในการเรียนรู้ และฝึกปฏิบัติงานของเกษตรกร ในเขตพื้นที่โครงการ และพื้นที่ใกล้เคียง ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
2) เกษตรกรสามารถ ใช้พื้นที่ดิน ได้อย่างเหมาะสม และมีประสิทธิภาพอย่างยั่งยืน
3) มีการอนุรักษ์ดินและน้ำ และปลูกหญ้าแฝกเพื่อป้องกัน การชะล้างพังทลายของดิน อย่างต่อเนื่อง สภาพป่าที่มีความอุดมสมบูรณ์ อยู่แล้วได้รับการดูแล ปกป้องคุ้มครอง ไม่มีการบุกรุก สภาพป่าเสื่อมโทรมลดลง ตลอดจนแก้ไขปัญหา ความตื้นเขินของแม่น้ำลำคลอง
4) ราษฎรมีคุณภาพชีวิต และความเป็นอยู่ดีขึ้น
๏ หน่วยงานรับผิดชอบ
สถานีพัฒนาที่ดินเพชรบูรณ์ สำนักงานพัฒนาที่ดินเขต 8 กรมพัฒนาที่ดิน