โครงการพัฒนาพื้นที่บริเวณรอบวัดญาณสังวรารามวรมหาวิหาร  อันเนื่องมาจากพระราชดำริ จ.ชลบุรี

ความเป็นมา
           เมื่อวันที่ 30 เมษายน 2525 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ได้เสด็จพระราชดำเนินไปยังวัดญาณสังวราราม และได้ทอดพระเนตรเห็นสภาพพื้นที่ที่ทำการเกษตรบริเวณรอบๆ มีปัญหาในด้านการใช้ที่ดินและพัฒนาการเกษตร จึงได้มีพระราชดำริแก่หน่วยงานต่างๆ ให้มีการพัฒนาที่ดินบริเวณติดต่อกับวัดญาณสังวราราม เพื่อเป็นแหล่งพัฒนาการเกษตรและให้ราษฎรในพื้นที่สามารถประกอบอาชีพทางการเกษตรได้ดีขึ้น
           โดยเฉพาะกรมพัฒนาที่ดิน ทรงมีพระราชดำริให้ดำเนินการปรับปรุงพัฒนาที่ดินที่เสื่อมโทรมให้สามารถใช้ประโยชน์ได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด ดังนั้น กรมพัฒนาที่ดินในรูปแบบต่างๆ เช่น การปรับปรุงบำรุงดิน ส่งเสริมการผลิตปุ๋ยหมัก สาธิตการใช้ปุ๋ยหมักและปุ๋ยพืชสด ส่งเสริมการอนุรักษ์ดินและน้ำ และอบรมเกษตรกรให้รู้จักวิธีการพัฒนาที่ดินในรูปแบบต่างๆ

วัตถุประสงค์
           1) ดำเนินการจัดทำระบบอนุรักษ์ดินและน้ำที่เหมาะสมกับสภาพพื้นที่ เพื่อป้องกันการชะล้างพังทลายของดิน
           2) ปรับปรุงทรัพยากรที่ดินที่เสื่อมโทรมให้ดีขึ้น ด้วยการใช้ปุ๋ยหมักและปุ๋ยพืชสด เพื่อเพิ่มอินทรียวัตถุให้แก่ดินเพื่อปรับโครงสร้างให้ดีขึ้น
           3) ส่งเสริมให้มีการใช้ที่ดินที่เหมาะสมและมีการจัดการที่ถูกต้อง เพื่อให้สามารถใช้ประโยชน์ที่ดินได้อย่างยั่งยืน
           4) อบรมและเผยแพร่การพัฒนาที่ดินให้แก่เกษตรกร

ระยะเวลาดำเนินการ
           เริ่มดำเนินการ ปี พ.ศ.2526 – 2530 เป็นงานจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ บริเวณวัดญาณสังวราราม เนื้อที่ 300 ไร่ โดยการดำเนินงาน ในช่วงแรก จะเน้น การพัฒนาที่ดิน บริเวณวัดญาณสังวราราม และในปี พ.ศ. 2531 – ปัจจุบัน ดำเนินการในเขตพื้นที่ขยายผล

พื้นที่ดำเนินการ
           บ้านมาบฟักทอง หมู่ที่ 11 ต.ห้วยใหญ่ อ.บางละมุง จ.ชลบุรี
           พิกัด UTM 48 E 713059 N 1451511 WGS84 L7018 ระวางแผนที่ 5134 I, II
           ขอบเขตพื้นที่โครงการ 248 ไร่ พื้นที่ขยายผล 47,447 ไร่

ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ
           1) ทรัพยากรดิน น้ำ และป่าไม้ ได้รับการอนุรักษ์และฟื้นฟู ลดความเสื่อมโทรมของทรัพยากรธรรมชาติ เป็นการรักษาระบบนิเวศ
           2) พื้นที่การเกษตร ได้รับการพัฒนาให้ดีขึ้น สามารถปรับเปลี่ยน ระบบการผลิตพืช ให้เพิ่มผลผลิต และลดต้นทุนการผลิต จากการใช้สารอินทรีย์ ทดแทนสารเคมี

หน่วยงานรับผิดชอบ
           หน่วยงานหลัก กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (สำนักงานเกษตรและสหกรณ์ จ.ชลบุรี)
           หน่วยงานร่วมสนับสนุน
                      - สถานีพัฒนาที่ดิน จ.ชลบุรี
                      - โครงการชลประทาน จ.ชลบุรี
                      - สำนักงานปศุสัตว์ จ.ชลบุรี
                      - สำนักงานประมง จ.ชลบุรี
                      - สำนักงานสหกรณ์ จ. ชลบุรี
                      - สำนักงานทางหลวงชนบท จ.ชลบุรี
                      - สำนักงานโยธาธิการและผังเมือง จ.ชลบุรี
                      - สถานีเพาะเลี้ยงสัตว์ป่าบางละมุง เขตห้ามล่าสัตว์เขาชีโอน
                      - ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตร จ.ระยอง
                      - ศูนย์ฝึกและพัฒนาอาชีพเกษตรกรรมวัดญาณสังวรารามวรมหาวิหาร
                      - โครงการป่าสิริเจริญวรรษฯ มูลนิธิอเนกกุศลศาลา(วิหารเซียน)
                      - สำนักงานพระพุทธศาสนาจังหวัดชลบุรี
                      - คณะทำงานดูแลบำรุงรักษาพระพุทธศาสนา จ.ชลบุรี
                      - และศูนย์สมเด็จพระสังฆราชญาณสังวร เพื่อผู้สูงอายุ