H;j

มณฑป กรุดเจริญ เรียบเรียง

มีความเชื่อบางอย่างเกี่ยวกับรก ว่าเป็นอาหารชั้นดี โดยเฉพาะรกวัว รกควาย ราคาอยู่ประมาณกิโลกรัมละ 150-200 บาท เป็นอาหารที่นิยมในภาคเหนือ ภาคอีสาน บางแห่งจะมีรกวัว รกควาย ทำเป็นอาหารขาย ราคาถือว่าแพงเมื่อเทียบกับอาหารที่ทำจากเนื้อวัว หรือเนื้อควาย ในตำราสมุนไพรจีน มีการบันทึกสรรพคุณรกของมนุษย์เชื่อว่าเป็นยาบำรุงชั้นเลิศ และทำให้ไม่แก่ การศึกษาวิจัยสมัยใหม่พบว่า การที่สัตว์กินรกของมันเองจะทำให้สุขภาพฟื้นตัวเร็วขึ้น สามารถมีน้ำนมปริมาณมากแก่ลูกอ่อน
วิทยาศาสตร์สมัยใหม่ในปัจจุบัน มีการนำรกมาสกัดเป็นอาหารเสริมมีทั้งชนิด ทา กิน ฉีด เพื่อสุขภาพและความสวยงาม และยังมีการนำเอาเซลล์ต้นกำเนิดที่แยกได้จากรก หรือเลือดจากรกไปใช้รักษาโรคต่างๆ ทางการแพทย์อีกด้วย แต่ ทวีป ครุธชาติ หมอดินอาสาประจำจังหวัดสุโขทัย นำรกวัวมาผลิตเป็นปุ๋ยอินทรีย์น้ำ ด้วยแนวคิดว่า ถ้าหากรกวัวเป็นอาหารบำรุงที่แท้จริง ก็น่าที่จะนำมาทำปุ๋ยอินทรีย์น้ำบำรุงต้นพืชเพื่อเพิ่มผลผลิตได้
ทวีป ครุธชาติ ทำการเกษตรบนพื้นที่ 10 ไร่ ใน ต.ทับผึ้ง อ.ศรีสำโรง จ.สุโขทัย ปลูกข้าวสลับกับยาสูบ โดยใช้ปุ๋ยเคมีมาตลอด ในอดีตได้รับเลือกเป็นผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านทำงานเพื่อส่วนรวมให้กับหมู่บ้านมาตลอด เมื่อโครงการหมอดินอาสาเข้ามาถึงที่นี่ ทวีป จึงอาสาเป็นหมอดินเพื่อจะได้นำความรู้มาถ่ายทอดให้กับชาวบ้าน เมื่อได้รับความรู้จากการอบรมกลับมา ก็เริ่มผลิตปุ๋ยหมักใช้ร่วมกับการใช้ปุ๋ยพืชสดในนาข้าว ปรากฎว่าดินมีคุณภาพดีขึ้นจึงเริ่มสนใจการใช้ปุ๋ยอินทรีย์ต่างๆ
หลังจากนั้น การศึกษาหาความรู้เพิ่มเติมและทดลองทำปุ๋ยอินทรีย์สูตรต่างๆจึงเริ่มขึ้นและทดลองใช้ในพื้นที่ของตนเองจนประสบผลสำเร็จ ทวีป เล่าว่า “ตอนเริ่มทำปุ๋ยอินทรีย์ใช้แรกๆ เกษตรกรไม่ค่อยสนใจ ไม่เชื่อว่าใช้แล้วดี แม้แต่ญาติๆ ก็ยังไม่เชื่อ จึงชักชวนให้มาดูในแปลงนาของเรา ช่วงหน้าแล้งหน้าดินยังคงความชุ่มชื้นไม่แข็งและแห้งแตก เขาถามว่าใช้อะไร บอกปุ๋ยอินทรีย์ ไม่เชื่อเอาไปทดลองใช้ ระยะหลังทำแจกไม่ทัน ต้องไปสอนให้หัดทำเอง”
สำหรับปุ๋ยอินทรีย์น้ำสูตรฮอร์โมนเร่งเต่งที่มีส่วนผสมจาก รกวัว เป็นสูตรที่หมอดินทวีปคิดค้นขึ้นมาเป็นฮอร์โมนเพื่อเร่งน้ำนมเพิ่มแป้ง ทำให้ข้าวมีเมล็ดเต่งสมบูรณ์ เร่งการเจริญเติบโต เร่งสีของผักและผลไม้ เพิ่มน้ำให้กับพืชผักและไม้ผล เป็นสูตรที่ไม่ได้แจกเนื่องจากต้นทุนการผลิตค่อยข้างสูงเพราะรกวัวมีราคาแพง แต่ก็ราคาถูกกว่าซื้อปุ๋ยเคมีมาใช้ ปุ๋ยอินทรีย์น้ำประมาณ 20 ลิตร ส่วนผสมประกอบด้วย รกวัว 3 กก. ไข่ไก่ 2 กก. นมจืด 6 กล่อง กากน้ำตาล 3 กก. น้ำเปล่า 15 ลิตร สารเร่งซุปเปอร์พด.2 สำหรับผลิตปุ๋ยอินทรีย์น้ำ 2 ซอง วิธีทำ นำกากน้ำตาล น้ำ สารเร่งซุปเปอร์พด.2 และรกวัวหันเป็นชิ้นใส่ลงในถัง ปิดฝาหมักไว้ 15 วัน เปิดคนทุกวัน จากนั้นนำไข่ไก่ผสมกับนมจืดปั่นให้เข้ากันใส่ลงถัง หมักไว้อีก 7 วัน
การนำไปใช้ในนาข้าว ใช้อัตราส่วน 5 ช้อนแกงผสมน้ำ 20 ลิตร ฉีดพ่น 3 ครั้ง ระยะห่างครั้งละ 1 เดือน เริ่มฉีดครั้งแรกหลักจากปลูกข้าวแล้ว 1 เดือน และฉีดครั้งที่2 และ3 ในเดือนต่อๆไป อาจฉีดอีกครั้งในช่วงที่ข้าวท้องแก่แต่ต้องลดปริมาณปุ๋ยอินทรีย์น้ำให้เจือจางลง หลังจากใช้ปุ๋ยอินทรีย์และปุ๋ยพืชสดอย่างต่อเนื่องในนาข้าวทำให้ผลผลิตข้าวของหมอดินทวีปเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ จากเมื่อก่อน 80 ถังต่อไร่ ปัจจุบันเพิ่มเป็น 120 ถังต่อไร่ ปุ๋ยอินทรีย์น้ำสูตรฮอร์โมเร่งเต่งนอกจากใช้ในนาข้าวแล้ว ยังสามารถใช้เพิ่มผลผลิต ไม้ผล ไม้ดอก และพืชผักได้อีกด้วย
เกษตรกรที่อยู่ในพื้นที่จังหวัดสุโขทัย หากต้องการเรียนรู้การประกอบอาชีพทำการเกษตรจากการปฏิบัติจริง และทำได้จริง ในการลดการใช้สารเคมี และปุ๋ยเคมี
ติดต่อขอคำแนะนำ หรือแลกเปลี่ยนความรู้จาก ทวีป ครุธชาติ หมอดินอาสาประจำจังหวัดสุโขทัย ได้ที่ ศูนย์เรียนรู้ด้านการพัฒนาที่ดินตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง ต.ทับผึ้ง อ.ศรีสำโรง จ.สุโขทัย โทร.085 0523013 ส่วนสารเร่งซุปเปอร์พด.2 ติดต่อสอบถามได้ที่ สถานีพัฒนาที่ดินทุกจังหวัด หรือฝ่ายเผยแพร่และประชาสัมพันธ์ สำนักงานเลขานุการกรม กรมพัฒนาที่ดิน โทร.02 5798515