มณฑป กรุดเจริญ
เรียบเรียง
พื้นที่ทำการเกษตรประมาณ 70 ไร่
มีลักษณะเป็นที่ดอน ของหมอดิน แผ่ว พิมพ์สี ประสบปัญหาหลักๆ ในการทำการเกษตรเช่นเดียวกับพื้นที่ดอนทั่วไป
คือ การชะล้างพังทลายของหน้าดิน แต่ยังดีที่ ต.แม่ต้าน อ.ท่าสองยาง จ.ตาก แห่งนี้
ดินมีความอุดมสมบูรณ์สูงเนื่องจากพื้นที่เป็นป่ามาก่อน ไม่เคยได้รับสารเคมีทางการเกษตร
แต่ก็ขาดแคลนน้ำในการเพาะปลูกในบางช่วงที่ฝนทิ้งระยะเป็นเวลานาน
หมอดินแผ่ว ใช้พื้นที่ของตนทำการเกษตรโดยปลูกไม้ผล 30 ไร่ พืชไร่ 30 ไร่ และพืชผัก 10 ไร่ พื้นที่รวม 70 ไร่แห่งนี้
จึงมีผลผลิตทุกอย่างให้เก็บเกี่ยวหมุนเวียนตลอดปี เช่น มะนาว กล้วยหอมทอง ส้มโอ
ขนุน มะละกอ หน่อไม้ไผ่ตรง ข้าวโพด เป็นต้น ส่วนเหตุผลง่ายๆ ที่สมัครเป็นหมอดินอาสาแผ่ว
บอกว่า ผมชอบการเกษตรเลยสมัครเป็นหมอดินได้ทราบวิธีการปรับปรุงดิน
การทำปุ๋ยหมัก ปุ๋ยอินทรีย์น้ำไว้ใช้ และได้แจกจ่ายให้เกษตรกร
ปัญหาหลักในการทำเกษตรบนที่ดอนก็คือการชะล้างพังทลายของหน้าดิน
ทำให้หน้าดินที่อุดมสมบูรณ์ถูกชะล้างออกไป สำหรับกิจกรรมงานพัฒนาที่ดินของหมอดินแผ่ว
เพื่อทำการเกษตรในพื้นที่ดอนแห่งนี้ คือ การปลูกหญ้าแฝกป้องกันการชะล้างพังทลายของหน้าดิน
และเพื่อรักษาความชุ่มชื้นของผิวหน้าดินในฤดูแล้ง และตัดใบหญ้าแฝกมาใช้เป็นวัสดุเพื่อทำปุ๋ยหมักด้วย
ส่วนปุ๋ยอินทรีย์ที่ใช้ในสวนผสมนี้ ใช้ปุ๋ยหมักพด.1 รองก้นหลุมในไม้ผลและพืชผัก
ใช้ปุ๋ยอินทรีย์น้ำพด.2 ฉีดพ่นทุก 7 วัน
และสารป้องกันแมลงศัตรูพืช พด.7 ในระยะที่มีแมลงรบกวนไม้ผล
พืชไร่และพืชผัก
วัสดุหลักที่นำมาผลิตปุ๋ยหมัก คือวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรที่
ได้แก่ กากถั่วเขียว ถั่วเหลือง และมูลสัตว์ หมอดินแผ่ว บอกว่า กากถั่วเขียว ถั่วเหลือง
ที่กองทิ้งอยู่ในไร่เขาให้ฟรีๆแต่ผมต้องรีบไปเอาเพราะเขาจะเผาทิ้ง ขอร้องว่าอย่าไปเผาเอามาทำปุ๋ยได้
ส่วนมูลวัวแถวนี้เลี้ยงวัวมากก็จ้างให้เขาโกยใส่กระสอบ กระสอบละ 5 บาท ประมาณ 20 กก. วัสดุที่ใช้ทำปุ๋ยหมักจึงได้จากแถวนี้ทั้งนั้น
สำหรับการผลิตปุ๋ยอินทรีย์น้ำพด.2 ของหมอดินแผ่วใช้
ยอดกล้วย ยอดผักบุ้ง ฟักทอง มะละกอ เป็นวัสดุหลักในการหมัก
เพื่อช่วยให้ต้นแตกยอดอ่อนและเพิ่มความหวานกรอบให้ไม้ผล ส่วนสารป้องกันแมลงศัตรูพืชพด.7
หมักกับสมุนไพร เช่น หางไหลแดง บอระเพ็ด ตะไคร้หอม มะกรูด ข่า
เป็นต้น การใช้สารป้องกันแมลงเป็นการใช้ฤทธิ์ของสมุนไพรไล่ให้แมลงไป
ไม่ได้ทำให้แมลงตายเหมือนยาฆ่าแมลง ถ้าเกิดแมลงรบกวนก็ฉีดพ่นอีกได้
ไม่ต้องซื้อสามารถทำเองได้ลงทุนน้อย และไม่เป็นอันตรายต่อร่างกาย
วัสดุหลักคือพืชสมุนไพรทุกชนิดมีมากในท้องถิ่น อยู่ข้างทาง และในป่าเต็มไปหมด
หากใครไม่รู้จักสนใจทำจะพาไปดู
หมอดินแผ่ว ฝากทิ้งท้าย ไว้ว่า ปัจจุบันถ้าเราใช้สารเคมีอย่างเดียวไปไม่รอดแน่
ต้องใช้สารอินทรีย์ร่วมด้วย ใน อ.ท่าสองยาง
หากเกษตรกรสนใจผมจะไปทุกที่ไปทำให้ดูที่บ้าน การเรียนรู้ต้องมาจากการปฏิบัติ ถ้าพูดให้ฟังหรือรู้แต่หลักการก็ทำไม่สำเร็จ
ต้องปฏิบัติมากๆ จะรู้จริง แต่ก็ต้องตามกำลังที่ทำไหว อย่าฝืน การที่รักในอาชีพเกษตรทำให้เกษตรกรคนหนึ่ง ยังคงสนใจค้นคว้าและศึกษาการทำเกษตรอยู่สม่ำเสมอ
และยินดีถ่ายทอดความรู้ให้กับผู้อื่นๆอย่างสุดความสามารถโดยไม่คำนึงถึงอายุที่ล่วงเลยวัยเกษียณมาแล้ว
แผ่ว พิมพ์สี หมอดินอาสาดีเด่น สาขาการจัดการดินในที่ดอน
หากสนใจในกิจกรรมพัฒนาที่ดินติดต่อ แผ่ว พิมพ์สี ที่บ้านที่เขาตั้งชื่อว่า
สถานีอนามัยดิน เลขที่ 25 ม.2 ต.แม่ต้าน
อ.ท่าสองยาง จ.ตาก โทร.087 8457295
