มณฑป กรุดเจริญ
เรียบเรียง
ปัญหาปุ๋ยเคมีที่ปรับราคาสูงขึ้นตามราคาน้ำมันในขณะนี้
เพราะปุ๋ยเคมีเป็นผลพลอยได้ในอุตสาหกรรมปิโตรเคมี ทำให้เกิดผลกระทบต่อต้นทุนการผลิตของเกษตรกร
ขณะที่จำนวนผลผลิตที่ได้และราคาขายยังไม่แน่นอน แต่ความเป็นจริงตั้งแต่อดีตราคาปุ๋ยเคมีก็มีแนวโน้มปรับราคาสูงขึ้นอยู่เรื่อยๆ
เกษตรกรบางรายจึงปรับเปลี่ยนมาใช้ปุ๋ยชีวภาพ หรือปุ๋ยอินทรีย์ทดแทนการใช้ปุ๋ยเคมี
ซึ่งมีราคาถูกกว่าเนื่องจากวัสดุหลักที่ใช้ในการผลิตปุ๋ยเป็นวัสดุที่เหลือใช้ทางการเกษตร
และหาได้ง่ายในท้องถิ่น
ขวัญชัย โค้วปรีชา หมอดินอาสาบ้านหนองหอย หมู่ที่ 6 ต.อ่างทอง อ.ทับสะแก จ.ประจวบคีรีขันธ์ เป็นเกษตรกรรายหนึ่งที่ผลิตปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูงไว้จำหน่ายและใช้เอง
สามารถลดต้นทุนการผลิตได้จนนำไปสู่การเลิกใช้สารเคมีในที่สุด เมื่อ 20 กว่าปีก่อน ขวัญชัย ทำการเพาะปลูกมันสำปะหลังและสับปะรด แต่ราคาขายผลผลิตที่ได้เมื่อหักต้นทุน
ค่าแรง และค่าปุ๋ยเคมีแล้ว ไม่คุ้มกับการลงทุนลงแรงที่เสียไป
ขวัญชัย ปรับเปลี่ยนพื้นที่มาทำสวนผสม
และผลิตปุ๋ยอินทรีย์และปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูงไว้ใช้เอง โดยปลูกมะพร้าวเป็นหลักระหว่างแถวแซมด้วยไม้ผลต่างๆ
ได้แก่ ขนุน มะม่วง ลำไย จำปาดะ พืชแซมอื่นๆ ได้แก่ ไผ่หวาน ปาล์มน้ำมัน แก้วมังกร
พริกไทย ชะอม พริก และพืชสมุนไพรต่างๆ ขวัญชัยเล่าว่า ส่วนใหญ่บริเวณนี้จะทำสวนมะพร้าวเพียงอย่างเดียว
แต่ปล่อยพื้นที่ระหว่างแถวของมะพร้าวให้ว่างเปล่า แต่ที่นี่ปลูกพืชแซมระหว่างแถวเป็นแปลงเกษตรสวนผสมในสวนมะพร้าว
ใช้พื้นที่ให้เกิดประโยชน์มากที่สุด บางคนบอกทำไม่ได้ไม่มีน้ำ
บางคนว่าปลูกไม่ได้ดินไม่ดี ที่นี่น้ำไม่มีดินไม่ดี แต่ทำให้เห็นแล้วว่าปลูกได้ สร้างรายได้เสริมให้เดือนละประมาณ
5,000 บาท
สำหรับปุ๋ยอินทรีย์ที่ใช้ในสวนแห่งนี้
เป็นปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูงที่ผลิตไว้ใช้เองและจำหน่ายให้แก่เกษตรกร ภายใต้ชื่อปุ๋ยชีวภาพตราหมอดินเพิ่มพูน
ซึ่งอัตราส่วนผสม 100 กก. ประกอบด้วย ปลาป่น 20 กก. รำละเอียด 10 กก. หินฟอสเฟต 10 กก. กระดูกป่น 20 กก. มูลค้างคาว 10 กก. มูลไก่ไข่ 30 กก. โดย ขวัญชัย จำหน่ายในราคาไม่แพงพอให้ได้ต้นทุนค่าวัสดุ
และค่าแรง แต่คิดว่าได้ปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูงไว้ใช้ในสวนของตนเองโดยไม่ต้องซื้อ
นอกจากนี้ยังนำ ขุยมะพร้าว
ซึ่งเป็นวัสดุที่เหลือใช้จากผลผลิตที่มีอยู่จำนวนมากในพื้นที่ นำมาผลิตเป็นปุ๋ยหมักโดยใช้สารเร่งพด.1 ซึ่งส่วนผสมในการกองปุ๋ยหมัก 1 ตัน
ใช้ขุยมะพร้าว 1,000 กก. มูลสัตว์
200 กก. ยูเรีย
2 กก. และสารเร่งพด.1
1 ซอง
ขอรับได้ที่สถานีพัฒนาที่ดินทุกจังหวัด ซึ่งเป็นวิธีการทำปุ๋ยหมักที่ง่าย รวดเร็ว
และต้นทุนการผลิตต่ำกว่าปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูง สามารถใช้ในการเตรียมหลุมปลูก
หรือใช้กับต้นพืชที่เติบโตแล้ว และใช้ปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูงมาช่วยเสริม เกษตรกรปลอดภัยเมื่อใช้ปุ๋ยอินทรีย์ ผลิตเองได้โดยใช้วัสดุในท้องที่
ไม่ต้องซื้อสามารถผลิตได้ตลอด
ขวัญชัยชี้ให้ดูสวนข้างๆ บอกว่า แปลงข้าง ๆ
ปลูกไม้ผลพร้อม ๆ กันแต่ใช้สารเคมีต้นไม้เจริญเติบโตช้ากว่า เมื่อถึงฤดูแล้งที่นี่ดินจะคงความชุ่มชื้น
การใช้สารชีวภาพผลผลิตจะออกเรื่อยๆ เก็บขายได้ก่อนฤดู ส่วนสารเคมีผลผลิตจะออกเป็นช่วงตามฤดู
พื้นที่สวนผสม ปลูกมะพร้าวแซมด้วยไม้ผล พืชล้มลุก และสมุนไพรแห่งนี้
เป็นศูนย์เรียนรู้การพัฒนาที่ดินตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง ที่เกษตรกรสามารถเข้ามาศึกษาดูงานพัฒนาที่ดิน
รวมทั้งเรื่องการผลิตปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูงได้ตลอด โดยมีหมอดินอาสาในโครงการ 80
พรรษา พระภูมินทร์ 80 หมอดิน นำทิศ
สู่ชีวิตพอเพียง ของกรมพัฒนาที่ดิน นายขวัญชัย โค้วปรีชา เป็นวิทยากรถ่ายทอดความรู้
โทร.086-1716196, 087-1719286 หรือติดต่อที่
สถานีพัฒนาที่ดินประจวบคีรีขันธ์ โทร.032-602580